Meditatie

Adviezen van meesters.

Meeuw

Luisteren

Meditatie is luisteren. Luisteren naar alles. Naar de wereld, naar de natuur, de geest, het hart, de regen, het verkeer, de wind, gedachten, de stilte die voorafgaat aan geluid. Het is het onderzoeken van onze verwoede pogingen iets te doen en iets te worden, en het onszelf toestaan gewoon te zijn.
uit Bevochten vrijheid (blz. 6) van Joan Tollifson (uitgeverij Altamira-Becht)

Hoe moet je nu mediteren?

Om te beginnen moet je lichaam heel stil zijn, heel rustig.
Ontspan je spieren en laat alle spanningen los.
Ga dan gemakkelijk zitten en blijf helemaal stil, onbeweeglijk.
Adem heel rustig en zachtjes... adem langzaam en gelijkmatig in en uit.
Ontspan je zoveel als je kunt, zodat je hele zenuwstelsel tot rust komt.
Breng vervolgens je geest tot rust; kalmeer je gedachten door innerlijk stil te zijn.
Er zijn een heleboel manieren waarop je dit kunt doen, maar aangezien te veel aanwijzingen verwarrend kunnen zijn, is het voldoende om gewoon je lichaam, ademhaling en geest te ontspannen.
uit Leven in evenwicht (blz. 74) van Tarthang Tulku (uitgeverij Dharma)

Gewoon doen

Vele mensen willen niets ondernemen tot ze er zeker van zijn dat wat ze doen juist is. Maar hoe kun je inschatten wat juist is? Dat kun je nooit zeker weten. Misschien moeten we daarom gewoon doen wat zich aanbiedt. En als we dat zo goed mogelijk doen – wat het ook is – dan is de kans groot dat wat we doen ook juist is.
uit Aanwijzingen voor de kok (blz. 143) van Bernie Glassman en Rick Fields (uitgeverij Asoka)

Gewoon aardig zijn

'Ik zou jullie een kleine raad willen geven, die ik aan iedereen geef. Ontspan je. Ontspan je alleen maar. Wees aardig voor elkaar. Wees op je weg door het leven gewoon aardig voor mensen. Probeer hen te helpen in plaats van te kwetsen. Probeer met hen overweg te kunnen in plaats van ruzie met hen te maken. Dat geef ik jullie mee, mét mijn allerbeste wensen.'
Nyoshul Khen Rinpoche in De opkomst van het Westerse Boeddhisme (blz. 21) van Joseph Goldstein (uitgeverij Servire)

Onderzoek

Volgens mij is meditatie niet slechts een zoeken naar persoonlijke gemoedsrust of zelfverbetering. Het is een onderzoek naar de wortels van het lijden in onze wereld en de ontdekking van een alternatieve manier van leven. Meditatie is het herkennen van de werkelijke aard van ons denken, zien hoet het voortdurend beelden over onszelf en anderen creëert, hoe we de werkelijkheid in een conceptuele sjabloon dwingen en vervolgens de kaart aanzien voor het land zelf.
uit Bevochten vrijheid (blz. 6) van Joan Tollifson (uitgeverij Altamira-Becht)

De afkorting...

De geheime 'formule' of het 'pad' dat tot een hogere vorm van meditatie leidt is:
• je met niets identificeren,
• geen positie innemen en
• je aan niets vasthouden
terwijl je mediteert.
uit Leven in evenwicht (blz. 74) van Tarthang Tulku (uitgeverij Dharma)

Oefening

Vraag jezelf af waarom je mediteert of waarom je wilt mediteren. Laat je niet meteen door je eerst antwoord overtuigen.
Maak een lijstje van alles wat in je opkomt. Blijf jezelf vragen stellen. Onderzoek je waarden, onderzoek wat je het meest in ere houdt.
Maak een lijstje met wat werkelijk belangrijk voor je is.
Stel jezelf de vraag: Welke visie heb ik, hoe ziet mijn kaart eruit van de plaats waar ik ben en van de plaats waarheen ik op weg ben?
Weerspiegelt deze visie mijn werkelijke waarden en doelstellingen? Bedenk ik voortdurend dat ik die waarden moet belichamen?
Breng ik mijn intenties in de praktijk? Hoe gedraag ik me nu op mijn werk, in mijn gezin, bij mijn vrienden, als ik alleen ben? Hoe zou ik willen zijn?
Hoe kan ik mijn visie en mijn waarden verwerkelijken? Hoe verhoud ik mij tot mijn eigen lijden en dat van anderen?
uit Waar je ook gaat, daar ben je (blz. 89) van Jon Kabat-Zin (uitgeverij Servire)

De leegte van de meditatie

De leegte van de meditatie verwijst niet naar een gemis of een afwezigheid van iets, maar is veeleer een toestand van openheid die alles mogelijk maakt. Ze is vergelijkbaar met de ruimte in een kopje of de naaf van een wiel. Een vol kopje kan niets meer opnemen, maar een leeg kopje kan je vullen met vele verschillende dingen. Een wiel zonder naaf voor de as kan niet draaien.
Deze 'lege' ruimte is volledig wakker en levend. Al de vormen en de energieën van de wereld komen eruit voort, net zoals wolken zich ontwikkelen in de helderblauwe lucht.
uit Aanwijzingen voor de kok (blz. 41) van Bernie Glassman & Rick Fields (uitgeverij Asoka)

Loslaten

Loslaten betekent gewoon loslaten. Het is een uitnodiging je aan niets meer vast te klampen – of het nu een gedachte, een ding, een gebeurtenis, een periode, een gezichtspunt of een verlangen is. Het is een bewust besluit je in volledige aanvaarding over te geven aan de stroom van het zich voortdurende ontvouwende nu. Loslaten betekent dat je afziet van dwang, weerstand en strijd, in ruil voor iets dat veel krachtiger en heilzamer is en dat voortkomt uit de dingen laten zijn zoals ze zijn, zonder bevangen te raken door je voorkeur of je afkeer, je aangeboren neiging te blijven kleven aan wat je begeert, je waardering of je tegenzin. Het lijkt op het openen van je hand om iets los te laten dat je omklemd hield.
uit Waar je ook gaat, daar ben je van Jon Kabat-Zinn

Gewaarzijn

Om alert te zijn en ons gewaarzijn te vergroten is het zinvol dat we ons zelfbeeld en onze persoonlijkheid onderzoeken door onszelf af te vragen: 'Waar ben ik? Wat ben ik aan het doen?'
Voortdurend gewaarzijn bij alles wat we doen, is zelfs belangrijker dan het formeel beoefenen van meditatie. Als we elk ogenblik oplettend zijn, nemen ons zelfvertrouwen en onze evenwichtigheid toe. Tenslotte kunnen we inzien hoe beslissend elke gedachte, elk woord en elke handeling is, zowel voor onszelf als voor anderen.
uit Leven in evenwicht (blz. 87 en 88) van Tarthang Tulku (uitgeverij Dharma)

Wanneer komt 'het'?

Zijn leerlingen zeiden tot hem:
'Wanneer zal het koninkrijk komen?'
Jezus zei:
'Het konkrijk komt niet door het te verwachten. Je kunt niet zeggen: "Het is hier", of "Het is daar". Nee, het koninkrijk is uitgespreid over de aarde, maar de mensen zien het niet.'
uit het Evangelie van Thomas: logion 113

Vorderingen maken?

De echte toetssteen voor onze kracht en vooruitgang is ons vermogen om belemmeringen en emoties te transformeren in positieve ervaringen. Als ons dagelijks leven meer in evenwicht komt en negatieve emoties hun macht over ons verliezen, beginnen de voordelen en directe resultaten van meditatie op heel subtiele niveaus te werken. Als we onze problemen beter kunnen hanteren en het negatieve kunnen transformeren in iets vreugdevols, dan begint onze meditaite werkelijk resultaten op te leveren.
Het gaat om het inzicht dat meditatie overal is. We kunnen zelfs in onze negatieve emoties, obsessies en ideeën een soort schoonheid ontdekken - een innerlijkse schoonheid glimlacht ons toe en straalt van ons uit.
En wie is die ons?
Het gewaarzijn zelf.
Vroeger zagen we het niet of merkten we het niet op, maar nu ontdekken we dat gewaarzijn er al is. Het is elk moment aanwezig en onze meditaite, ons leven en ons dagelijks werk worden gemakkelijker en maken deel uit van die openheid. Problemen in ons leven of in onze meditatie zijn niet langer onoverkomelijke obstakels; we zouden misschien willen dat we dat eerder hadden geweten, omdat we dan niet zoveel strijd hadden moeten leveren.
uit Leven in evenwicht (blz. 134) van Tarthang Tulku (uitgeverij Dharma)

Leren van je angst

We kunnen maar moeilijk aanvaarden dat die delen van ons die verward zijn en ogenschijnlijk niet zuiver zijn, ook ons ware zelf zijn. Als we werkelijk beseffen dat we altijd tot op zekere hoogte verward zullen zijn, dan moeten we ofwel aanvaarden dat het verwarde zelf het ware zelf is, ofwel dat we nooit het ware zelf zullen bereiken.
We zijn geneigd om wat ons beangstigt uit de weg te gaan. Maar om heel te worden moeten we dieper en dieper in onszelf doordringen door meer voeding te krijgen met wat ons beangstigt.
uit Aanwijzingen voor de kok (blz. 51) van Bernie Glassman & Rick Fields (uitgeverij Asoka)

Er is altijd tijd

Slow is overal, het ligt klaar om opgeraapt te worden, maar in enorme haast zie je het niet. Dan bestaat de straat alleen maar uit langs elkaar schampende bezwete lijven, die hun boodschappentassen als stormrammen gebruiken. Leef in het besef dat, wat er ook gebeurt, er één zekerheid is: er is altijd tijd.
Vincent Bijlo in Slow up van Jesse Goossens

Enkel luisteren

Ga diep het luisteren zelf in. Enkel luisteren. Probeer niet dat wat je gehoord of gezien hebt vast te houden, maar geef onmiddellijk de volgende waarneming de ruimte. Stop niet om ze te analyseren of herhalen, of te proberen ze te begrijpen of verhelderen. Ga gewoon verder. Luister, zonder iets vast te houden. Sta toe dat luisteren zelf zich ontvouwt zonder enige inmenging.
Toni Packer in Bevochten vrijheid (blz. 219) van Joan Tollifson (uitgeverij Altamira-Becht)

zien

zien
zoals de zon schittert
zien
zoals een bloem zich opent
zien
kon ik toch zien
zoals de wind
fluistert in de avond:
luister! ontwaken en waarheid is zien
veel te laat kreeg ik je lief schoonheid, oud en toch zo nieuw
veel te laat ontdekte ik zien